هفتمین شب معمار بنیاد میرمیران: آموزش معماری

معمارنت- هفتمین شب معمار بنیاد میرمیران با عنوان نشست پایانی «آموزش معماری،چالش‌های پیش رو» توسط گروه معماران جوان این بنیاد در خانه هنرمندان ایران برگزار شد.

در آغاز
 

در این مراسم نیز به سیاق پیشین پس از معرفی بنیاد و پخش فیلم کوتاهی از خلاصۀ مباحث مطرح شده در جلسات گذشته دکتر علی اکبر صارمی در باب به روز شدن آموزش معماری در ایران و توجه به دغدغه‌های جهانی چون محیط زیست و بحران های اجتماعی سخنرانی نمود. ضرورت بازسازی نظام آتلیه‌ای به منظور ایجاد نظام عمودی آموزش دانشجویان سال پایینی توسط دانشجویان سال بالایی، ایجاد حساسیت در دانشجویان نسبت به تغییرات ساختاری و زمینه‌سازی برای فعالیت دانشجویان در گروه‌های مدنی حافظ بناها و بافت‌های تاریخی محورهای دیگر این سخنرانی بودند. در انتها صارمی از کم عمق شدن آموزش به دلیل تفکیک مقاطع کارشناسی و کارشناسی ارشد انتقاد کرد.

نظام آموزش معماری در آلمان

سپس نوبت به مریم کهنسال، پژوهشگر دورۀ دکترای برنامه‌ریزی شهری دانشگاه فنی برلین رسید. وی با تشریح تجربۀ تحصیل در نظام آموزشی آلمان در چهار محور دانشگاه، محتوای دروس، اساتید و دانشجویان سخن گفت.

امکانات دانشگاه برای تعامل میان دانشکده‌ها، نیز دانشکده ها با محافل هنری و فرهنگی شهر، آموزش ارتباط با کارفرما، طراحی از طریق ماکت، آموزش هنرهای بصری برای طراحی نما، طراحی شهری و امکان جابجایی موسسات پژوهشی بین دانشکده‌ها، عدم محدودیت دسترسی به اطلاعات پژوهشی مهمترین نکات در ارتباط با تفاوت‌ میان عملکرد دانشگاه‌هابود که توسط وی عنوان شد.

همچنین کهنسال در زمینۀ جذب استاد در دانشگاه‌های آلمان به دشواری مراحل ارتقا اشاره کرد که عملاً پس از 50 سالگی و طی دوره های سخت عملی و تئوریک ممکن می‌شود و در نهایت استادانی به عرصه می‌آیند که نه متولی دانشجو بلکه تسهیلگر فرآیند آموزش و یادگیری هستند. دانشجویان نیز به گفتۀ او در چنین سیستم آموزشی موظف به فعالیت‌هایی چون برگزاری ژوژمان‌های دانشجویی در موزه ها، کارآموزی واقعی در نهادهای حرفه‌ای، آموزش فضا از طریق درگیری با ساختمان دانشکده‌های خود هستند که با لزوم گذراندن واحدهایی در گرایش‌های دیگر از آنها دانش‌پژوهانی معتمد به نفس، دارای سطح بالایی از آگاهی تئوریک و برخوردار از ذهنی انتقادی می‌سازد.

این پژوهشگر دورۀ دکترا در پایان بر اولویت تعامل استاد و دانشجو با جامعۀ ایران تاکید کرد و آن را جبرانگر کمبود امکانات و محدودیت‌های مواد درسی معماری در ایران دانست. این نکته به عنوان یک راه حل از نظر وی می‌تواند روزنۀ به گشایش افق‌های جدید در حوزۀ تئوری و حرفه‌ای پرورش معمار در ایارن باشد.

در بخش پایانی
 

در انتها پنل پرسش و پاسخی با حضور خانم‌ها جلالی و کهنسال و آقایان اصغری، مظاهری، صارمی و ناصرنصیر شکل گرفت که در طی این گفتگو از توسعۀ کمی در سال‌‎های اخیر که سبب مشکلاتی در پذیرش استاد و کمبود و نامناسب بودن فضاهای آموزشی بویژه در شهرستان‌ها شده به عنوان معضل موجود یاد شد. همچنین با ذکر عدم تناسب آمار دانشجویان معماری با جمعیت کشور اظهار شد که ما سه برابر آمار دانشجویان معماری در آمریکا در این رشته دانشجو می‌پذیریم در حالی که به طور کلی جمعیت ما یک سوم این کشور است. اگرچه این پدیده آماری در عربستان نیز دیده می‌شود و تعداد دانشجویان تحصیلات تکمیلی در این کشور طی سال‌های اخیر بیست برابر شده که مسئله را به حوزۀ منطقه‌ای برمی‌گرداند.

نتایج این بحث بر استفاده از این ظرفیت کمی برای تقویت فرهنگ و نگاه معمارانه به شهر و نیز ارائۀ خلاقانۀ راه‌حل‌های خُرد و تشویق دانشجویان برای بدست گرفتن سرنوشت خود و بالابردن سطح کیفی دانش نظری و عملی تاکید شد.

پس از آن بیانیۀ حلقۀ هم‌اندیشی آموزش معماری که حاصل گفتگوی تعداد زیادی از استادان و صاحب نظران آموزش معماری در دانشگاه‌های ایران و خارج از کشور، نمایندگان نهادهای حرفه‌ای و ... بود قرائت شد و از همۀ استادان، صاحب‌نظران، دانشجویان و اعضای جامعۀ حرفه‌ای درخواست شد تا از طریق ایمیل در تکمیل و تدقیق این بیانیه مشارکت کنند. زیرا که قرار است این بیانیه پس از تکمیل از طریق نمایندگان این حلقه با مراجع زیربط در میان گذارده شود.
 

متن بیانیۀ حلقۀ هم‌اندیشی آموزش معماری بدین شرح است: