اعتراض فعالان هنر ايران به تخريب ميراث جهانى

نویسنده: 
مشخصات کتاب: 
گفتگو از: 

اجماع گروهی از فعالان حوزه هنر ایران در اعتراض  به تخریب میراث جهانی

رویدادهای یک سال گذشته در مهمترین حوزه تمدنی شرق که  برخی از دانشمندان آن را گهواره تمدن می نامند واکنش های اندکی را درپی داشت. شاید در حد نوشتن چند خط از طرف سازمان های مرتبط با میراث جهانی.

اما این تمام ماجرا نیست تخریب و غارت گسترده و سازمان دهی شده سایت های باستانی و اماکن مقدس در دو کشور عراق و سوریه توسط گروه داعش همچنان ادامه دارد. جهان نیز با چشمانی باز/ بسته به این فاجعه می نگرد.

حال با شدت گرفتن این فجایع به ویژه غارت و تخریب بخش هایی از محوطه باستانی پالمیرا (متعلق به هزاره دوم قبل از میلاد) برای نخستین بار گروهی از هنرمندان و فعالان حوزه فرهنگ ایران دست به انتشار بیانیه اعتراضی در این زمینه زده اند. این حرکت توسط نیما زاغیان به عنوان طراح ارائه شد و با همکاری علیرضا امیرحاجبی هنرمند مفهوم گرا به سرانجام رسید.

این بیانیه تحت عنوان " آنتی- داعش ؛همبستگی هنرمندان در اعتراض به تخریب میراث باستانی بشری" ،سندی خواهد بود بر نگرانی گروهی از فعالان فرهنگ و هنر ایران که به افکار عمومی جهان هشدار و بیدار باشی جدی می دهد تا به هر طریق باعث اعتراض سراسری جهانی شود. این پروژه بخش های اجرایی نیز خواهد داشت که به زودی جزییات آن منتشر می شود.

متن بیانیه جمعی از هنرمندان و فعالان عرصه فرهنگ در اعتراض به تخریب اماکن باستانی سوریه و عراق توسط داعش :
"همه میدانند داعش چیست. همه میدانند که او آدمکش است؛ یک ماشین قاتل که روش های خود نمایانه و نفرت انگیزی برای کشتار و شکنجه به کار می برد. اما شاید همه ندانند که عملکرد آن تنها محدود به قتل عام نیست؛  داعش دشمن تاریخ است؛ دشمن تاریخ اندیشه، تاریخ هنر، تاریخ زیبایی، تاریخ زبان. در یک کلام او دشمن میراث بشری است.
ظاهرا همگان از رویکرد خصمانه داعش آگاه اند و هر کس به فراخور توان ذهن یا حنجره اش، صدای مخالفت اش را بلند می کند.

اما یک پرسش؛ تفاوت هنرمند با دیگران در این اعتراض چیست؟
امروز عزم راسخ داعش برای نابود کردن بقایای نخستین تمدن های بشری در بین النهرین، خط تفکیک آن از سایر مردم کشان و جانیان جهان است، سماجتی مخرب که چنان تکان دهنده و دهشت بار است که نمی توان خاموش ماند. تردیدی نیست که آنچه هنر معاصر را ساخته و پرداخته است، پیشینه ی ذهن خلاق بشر روزگار باستان، و میراثی است که از دستکار او بازمانده است؛

هنر امروز ما به رغم تمام تفاوت هایش، ریشه در میراث باستانی بشر دارد؛ از الواح سومری تا دروازه های بابلی، از بناهای شکوهمند پالمیرا تا تندیس های شگرف آشوری و...
شاید پاسخ آن پرسش در همین میراث بشری و در همان خوی تخریب گر داعش است؛
شاید زمان آن باشد که هنرمندان معاصر واکنشی متفاوت از خود نشان دهند و به اعتراضی فعال علیه داعش بپردازند؛ نه داعش، بلکه هر آنچه و آنکه میراث تمدن بشری را هدف قرار داده است.

شاید پالمیرا و سومر و آکد و آشور و بابل مشتی سنگ و خشت به نظر آیند که در زندگی بشر امروز انگار تاثیری ندارند، و شاید حتی به سادگی بتوان چشم بر واقعیات فرو پوشید و گفت؛ حتی خود هنر هم تاثیر ظاهری چندانی بر زندگی امروز ندارد؛ اما هنرمندان و اندیشمندان به ضرورت پشتیبانی از این میراث باستانی نیک آگاه اند؛ اینجاست خطی که هنرمند را از سایرین جدا می سازد و جهت گیری و اعتراض اش را نیز حتی متفاوت می نمایاند.

امروز هنرمندان و اندیشمندانی که امضای شان در پای این متن است، به صورتی نمادین اعلام می کنند که به این تخریب گسترده و دهشتناک اعتراض فعال داشته و خواهند کوشید اعتراض شان همراه با کنش ایجابی ( و نه واکنش سلبی)، گامی در جهت جبران این خوی ویرانگری باشد.

امید که کنش گری هنرمندان، با گام هایی عملی همراه باشد تا دستکم این نابودی نادیده انگاشته نشود."

امضاء کنندگان این بیانیه عبارتند از:
آیدین آغداشلو، پرویز تناولی، کورش شیشه گران،کامران عدل،کامبیز درمبخش، آلفرد یعقوب زاده، گیزلا وارگا سینایی،اکبر عالمی، نادر مشایخی، واحد خاکدان ، حجت شکیبا، بهروز بقایی، جمشید بایرامی، حسن معجونی،سیمین کرامتی،سمیرا علیخانزاده،شهرام کریمی، امیر اثباتی،کریستف رضاعی،مهناز افضلی،گیتا گرکانی، سیامک فیلی زاده، واهیک هارتونیان،افشین ناغونی، ماهان مومنی، داوود شهیدی،ترانه خسروشاهی، امیر راد،نزار موسوی نیا،مهسا ملک مرزبان،شبنم سعادت، لیلا وارسته، هستی هیچ،هاجر سعیدی، داوود احمدی مونس(آروین)، مونا زاهد،نغمه اصلانی،دلبرشهباز،مژگان قدوسی،آرش زاهدی،هادی حیدری،صفا عبدالرضا ،آرش یدالهی،شهناز زهتاب،ساشا ریاحی مقدم،بهروز امیری راد،جاهد سربلند،بهارک شمس الدین،آسیه سلیمیان،پریا فام،رها شریفی،آناهیتا عاصیان،ساره موسی پور،سالی شریفی، لیلا معظمی،سارا نیروبخش،فرشید پارسی کیا، آنیما احتیاط، پرویز براتی،

ترتیب اسامی بر مبنای زمان اخذ امضاء درج شده است.

 

اسناد: 
پانوشت: 
منابع: