مطالعات فضاهای زیرسطحی میدان آزادی تهران

1 - شناسایی ریخت‌شناسی کالبدی جمعیت
پرسش پایه‌ای: حرکت‌های جمعیتی در میدان آزادی از چه ریخت‌شناسی(مورفولوژی)‌ای تبعیت می‌کنند؟
در اینجا، منظور از ریخت‌شناسی، شکل‌پذیری ساختار جغرافیایی بر اثر حضور و تحرک جمعیت گذرنده در میدان آزادی است. بخشی از این جمعیت، عبارت از جمعیتی است که به قصد پایانه برون شهری غرب و فرودگاه مهرآباد رفت‌وآمد می‌کنند. رفتار آن‌ها اتفاقی است و ممکن است هر کدام از آن‌ها تعداد معدودی مراجعه به این پایانه‌ها را داشته باشند. از این‌رو، تصور آن‌ها از میدان آزادی زودگذر است. رفتار آن‌ها همراه با سرگردانی و گاه انتظار است. بخشی دیگر، جمعیت گذرنده‌ای است که میدان آزادی مسیر دائمی آن‌ها است و ممکن است از مسیرهای دور و نزدیک ناچار از گذر در این میدان باشند. اینان با پایانه‌های درون شهری، ایستگاه‌های تاکسی و سواری‌های خطی و ایستگاه مترو سروکار دارند. رفتار آنان رفتاری اتفاقی نیست. حرفه‌ای‌تر از گروه نخست عمل می‌کنند و می‌دانندکه از چه مسیری بگذرند تا به چه ایستگاهی برسند. به‌طور معمول صف‌ها را رعایت می‌کنند. سرگردان و بلاتکلیف نیستند. بخش سوم، جمعیتی است که یا ابتدای مسیر و یا انتهای مسیرشان است و در یکی از محله‌های پیرامونی ساکن‌اند، کار و فعالیت می‌کنند، یا برای دریافت خدمات مراجعه کرده‌اند. در بررسی‌های جمعیت میدان‌های کوچک و متوسط شهری، حضور و تأثیرگذاری گروه سوم دارای اهمیت است. از این رو، مطالعه جمعیتی محله‌های پیرامونی، اثر مستقیم بر ریخت‌شناسی کالبدی جمعیتی می‌گذارد. اما در میدان آزادی با ابعاد بسیار بزرگ آن، مطالعه جمعیتی محله‌های پیرامونی، اثر مستقیمی بر ربخت‌شناسی درونی میدان ندارد. اما ممکن است بر لبه‌های میدان و کاربری‌های هم‌جوار تأثیر بگذارد. از این‌رو، مطالعات جمعیتی و جمعیت‌شناسی اقتصادی محله‌های پیرامون، دارای اهمیت است. این مطالعات ابتدا از جمعیت شناور آغاز شده و سپس مطالعات جمعیت‌شناسی محله‌های پیرامون ارائه می‌شود...